فهرست سخنرانی‌ها
© 2014 , همه حقوق محفوظ می باشد
|
|
|
|
فهرست سخنرانی‌ها |
||
|
© 2014 , همه حقوق محفوظ می باشد
|
||
قرآن، «صدر» را به عنوان یک نماد، یا یک کلمة متشابه مطرح می‌سازد. «صدر» یک شاکلۀ خارجی هم دارد که عریض و قوی بودن آن نشان قدرت و اظهار توانمندی است. مثل پهلوان‌ها که به هنگام رویارویی با حریف، دکمه‌های سینه‌شان را باز کرده آن را جلو می‌دهند. حال، خداوند همین نماد جسمی بیرونی را اتخاذ کرده، به عنوان یک معنویت و صفت ذاتی برای انسان مطرح می‌نماید.
در حدود چهل آیه از قرآن، صَدر، صُدور، صُدورِکم و صُدورِهم، آمده است. «صدر» و «سینه» در فرهنگ اسلامی و نیز در کلام ادباء و عرفاء و حکماء مفهوم ویژه‌یی دارد. دو دسته از آیات قرآن، صدر را با دو خصیصه ذکر کرده‌اند. سینة گشاده و سینة تنگ و بسته. پس این دو صفت از دو گروه انسانها است. انسانی با سینۀ گشاده، انسانی با سینۀ تنگ. سینة گشاده، از منظر خدای تعالی در قرآن، در کسی است که نگاه او به موافق و مخالف نگاه انسانی باشد. با موافق سنخیت دارد و با مخالف، به عنوان انسان نادان، برخورد انسانی دارد و کوشش می‌کند او را هدایت کند. انسان سینه گشاده تمام ناروایی‌ها، تهمت‌ها، نارسایی‌ها، ظلم‌ها و ستم‌ها را تحمل می‌کند برای این که بتواند انسان جاهل مقابل خودش را آگاه کند.
«أَلَمْ نَشْرَحْ لَكَ صَدْرَكَ»(انشراح 1) سؤال عظیمی است که خدای تعالی از پیامبرش می‌پرسد! مگر ما (ای پیامبر) سینة تو را برای تو گشاده و فراخ نساختیم؟! تا این سینه گشاده نشود انسان نمی‌تواند مسؤولیت‌های بزرگ، خصوصاً دعوت مردم جاهل را به سوی خدا بپزیرد و سختی‌ها و مشکلات آنان را بر خودش هموار کند.
«وَمَن يُرِدْ أَن يُضِلَّهُ يَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَيِّقًا حَرَجًا كَأَنَّمَا يَصَّعَّدُ فِي السَّمَاء»(انعام 125) و کسی را که بخواهد گمراهش کند سینه‌اش را تنگ می‌سازد و سخت، مثل کسی که آن قدر سبک شده باشد که مثل پر کاه در آسمان بچرخد. تجسم کنید انسانی را که سینه‌اش فراخ نباشد، مثل پر کاه بین زمین و آسمان معلق است، و برای پزیرفتن اسلام، یعنی تسلیم شدن محض به اوامر و نواهی إلهی، ثبات ندارد.
قرآن سینه را آن قدر وسیع می‌داند که می‌گوید دلها در سینه‌ها قرار دارد. برای این که به طور طبیعی هم قلب انسان در سینۀ او است؛ «فَإِنَّهَا لَا تَعْمَى الْأَبْصَارُ وَ لَكِنْ تَعْمَى الْقُلُوبُ الَّتِي فِي الصُّدُورِ»(حج 46) زیرا که دیدگان کور نیستند ولی دلهایی که در سینه‌هاست کور است.
سینه جای مخفی کردن نیت‌ها هم هست؛ «إِنَّهُمْ يثْنُونَ صُدُورَهُمْ»(هود 5) آگاه باش ای پیامبر که اینها سینه‌هاشان را تا می‌زنند.