نكوداشت علامه غروی و آيت الله طالقانی

پس از تلاوت آیاتی از قرآن کریم، دکتر ابراهیم یزدی دبیر کل نهضت آزادی ایران پیرامون شخصیت آیت الله غروی و آیت الله طالقانی سخن خود را آغاز نمود. يزدي گفت: سخن انبیاء الهی، بی‌آنکه مصداق عملی داشته باشد، انتزاعی است. بناءبراین هر عصری نیاز به الگو دارد. انبیاء، صدیقین، شهدا و صالحین مصادیق بارز الگوها هستند زیرا تعارضی بین رفتار و گفتار آنها وجود ندارد. دبیرکل نهضت آزادی افزود آنها مثل اعلای تطابق گفتار با عمل درمیان مردم بودند. وی تأکید کرد که امروز هم برای مردم عادی تجسم آن مفاهیم باید در وجود شخصیت‌های حقیقی بروز پیدا کند.
وي افزود: ما باید کسانی را که در زمان خودمان مفاهیم و ارزشهای اسلامی، اخلاقی و انسانی را در آنها می‌توان سراغ گرفت بشناسیم. مثل طالقانی، غروی، سحابی، بازرگان. اینها الگوهای دوران ما هستند و چنین نتیجه گرفت که بزرگداشت شخصیت‌هایی چون طالقانی و غروی باید با شناخت افکار و اندیشه‌های آنها همراه باشد باشد.
دبیرکل نهضت آزادی سپس توضیحاتی پیرامون سفر اخیر خود به افغانستان ارايه داد وگفت احمد شاه مسعود که در 18 شهریور 6 سال پیش کشته شد، در دره پنج شیر گروه‌های مختلف را با ویژگی‌های متفاوت گردهم آورد و اینها تنها مبارزانی بودند که علیه ارتش شوروی و سپس طالبان به صورت فراقومی عمل کردند.
یزدی افزود: میراث گران‌بهای احمد شاه مسعود باعث شد در افغانستان یک دولت به تمام معنا فراقومی و با انسجام ملی پدید آید که در آن همۀ نیروها و ادیان حضور مؤثر داشته باشند. دبیرکل نهضت آزادی ایران گفت: هم اکنون دموکراسی در جهان اسلام با چالش‌های گوناگون روبرو است. درترکیه تجربه دموکراسی خواهی با آنچه در افغانستان اتفاق افتاده کاملاً متفاوت است. در ترکیه دموکراسی مراحل نهایی خود را طی می‌کند. ولی در افغانستان که اقوام و زبان‌ها و مذاهب گوناگون، سالیان دراز با هم درگیر بوده‌اند و تعصبات مذهبی بسیار بالا بوده و هنوز در اشغال نظامی بیگانگان است، مسأله متفاوت است. با این حال هم اکنون در افغانستان یک دولت فراقومی و فرامذهبی تشکیل شده، اما در عراق جنگها و کشتارهای قومی و مذهبی تازه آغاز شده است.
یوسفی اشکوری سخنران دوم بر این مطلب تأکید نهاد که کار پیامبران چیزی جز تذکر دادن و به یاد آوردن نبوده است و تذکر حتماً باید به یک امر پیشینی که مورد غفلت و فراموشی واقع شده راجع باشد.
وی با ذکر این مقدمه به این مطلب پرداخت که قرآن هم متنی است در راستای تذکر و یادآوری انسان نسبت به خود که از خویشتن غافل گشته است. وی سپس با نام بردن از سید جمال اسد آبادی، شریعت سنگلجی، آیت آلله طالقانی، آیت الله غروی و مهندس بازرگان اظهار داشت این بزرگان هدفشان از شعار بازگشت به قرآن ایجاد تغییر در توده مردم مسلمان بوده است و راهی را که برگزیدند حذف موهومات و پیرایه‌های منسوب به دین بود. اشكوري تأکید کرد: مراد از بازگشت به قرآن، بازگشت به سنت‌های ارتجاعی و احیاء یک تمدن اسلامی نبود، بلکه پاسخگویی به نیازهای امروز مسلمان بود. وي افزود این نحلۀ دینی که همۀ از روشنفکران دینی محسوب می‌شوند هدفشان تبلیغ دین هم نبود، بلکه می‌خواستند دین را تعلیم بدهند.
اشكوري در پایان با ذکر این که خود او جزو روشنفکران دینی است، از این گروه گله کرد که به جای پرداختن به اصل دین و بازگشت به قرآن، به فروعاتی پرداخته‌اند که راه به جایی نمی‌برد.